Is thuisonderwijs legaal in Nederland? Regels en wetgeving uitgelegd!

Thuisonderwijs wordt steeds vaker besproken in Nederland, maar er bestaan veel vragen over de legaliteit, wetten en regels. Hoewel thuisonderwijs mogelijk is, gelden er strikte wetten en voorwaarden waar ouders rekening mee moeten houden. In deze blog bespreken we de juridische aspecten van thuisonderwijs in Nederland en wat je moet weten als je deze onderwijsvorm overweegt.

Is thuisonderwijs legaal in Nederland?

Ja, thuisonderwijs is legaal in Nederland, maar alleen onder specifieke voorwaarden. De Leerplichtwet verplicht kinderen van 5 tot 18 jaar om onderwijs te volgen. In de meeste gevallen gebeurt dit op een erkende school, maar er zijn uitzonderingen waardoor ouders thuisonderwijs mogen geven. De meest gebruikte vrijstelling is op basis van levensbeschouwelijke overtuigingen.

Vrijstellingen van de leerplicht

In Nederland zijn er een paar situaties waarin ouders een vrijstelling kunnen krijgen van de leerplicht. Dit zijn de belangrijkste vrijstellingsgronden:

• Levensbeschouwelijke redenen (Artikel 5b van de Leerplichtwet): Ouders kunnen vrijstelling krijgen als zij geen school in de buurt vinden die past bij hun levensbeschouwing of religie. Dit moet vóórdat het kind 5 jaar wordt, schriftelijk worden gemeld aan de gemeente.

• Medische gronden (Artikel 5a van de Leerplichtwet): Als een kind door lichamelijke of psychische redenen niet naar school kan, kan vrijstelling worden verleend.

Hoe werkt de vrijstellingsprocedure?

Ouders die thuisonderwijs willen geven, moeten een schriftelijke vrijstellingsmelding indienen bij de gemeente. Dit moet uiterlijk een maand voor het schooljaar waarin het kind leerplichtig wordt. De gemeente beoordeelt of de vrijstelling aan de wettelijke eisen voldoet. Vaak volgt een controle om zeker te stellen dat het kind voldoende onderwijs krijgt.

Hoewel de regels strikt zijn, geven sommige gemeenten meer ruimte voor thuisonderwijs dan andere. Het is dus verstandig om contact op te nemen met je eigen gemeente voor specifieke informatie over het aanvragen van een vrijstelling.

4. Inspectie en toezicht

Kinderen die thuisonderwijs krijgen, vallen niet onder het toezicht van de Onderwijsinspectie, zoals bij reguliere scholen. De verantwoordelijkheid ligt volledig bij de ouders. Gemeenten kunnen echter controleren of het kind daadwerkelijk onderwijs krijgt. Er wordt verwacht dat ouders een curriculum aanbieden dat hun kind voorbereidt op verdere educatie of de arbeidsmarkt.

Er zijn geen verplichte standaardtoetsen zoals op reguliere scholen, maar het is aan te raden dat ouders de voortgang van hun kind goed bijhouden, bijvoorbeeld via portfolio’s of voortgangsrapporten.

Waar vind je meer informatie over de wetten en regelgeving?

Voor ouders die meer willen weten over de regels en wetten rondom thuisonderwijs, zijn er verschillende bronnen beschikbaar:

• Rijksoverheid – https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/leerplicht/vraag-en-antwoord/leerplicht-kind-niet-naar-school: Deze pagina van de overheid biedt een overzicht van de regels en procedures rondom vrijstellingen van de leerplicht.

• Leerplichtwet – https://wetten.overheid.nl/BWBR0002628/2024-01-01: Hier kun je de volledige tekst van de Leerplichtwet lezen, inclusief vrijstellingsgronden en andere relevante regelgeving

• Nederlandse vereniging voor Thuisonderwijs: https://www.thuisonderwijs.nl/wettelijk/ Dit platform biedt ondersteuning en informatie voor ouders die thuisonderwijs overwegen of geven.